Gweilch y pysgod yn Llyn Brenig

Osprey feeding

© Sophia Evans

Ospreys at Llyn Brenig

The Brenig Osprey Porject would like to thank all those that supported us in 2024 and we are looking forward to next season

Prosiect Gweilch Y Pysgod Brenig

Dychwelodd LJ2 ein gwryw ar 31 Mawrth 2024 ac ers hynny mae aderyn benywaidd Blue 372 ond nid yw’r fenyw o llynedd LM6 wedi dychwelyd o’i ymfudiadau.

Ar lan y ddarluniadwy Llyn Brenig mae y staff a gwirfoddolwyr Ymddiriedolaeth Natur Gogledd Cymru yn ymgymryd â gwaith cadwraeth mewn partneriaeth â Dŵr Cymru/Welsh Water er mwyn gwarchod y gweilch magu.

Mae ein Gwylfa Gweilch ar agor nawr yn ddyddiol (ar gau yn ystod tymor ysgol ar ddydd Mawrth)

Gallwch ymweld â’r wylfa yn rhad ac am ddim ac mae hi ddim ond 300m o Ganolfan Ymwelwyr Llyn Brenig ble fydd staff a gwirfoddolwyr ar gael gyda sgôpes a binocwlars er mwyn i chi weld yr adar hardd yma.  Am edrychiad agosach hefyd fe allwch ymweld â’r guddfan cyn-archeb ffotograffiaeth.  

Diolch i'n holl wirfoddolwyr gwych sy'n ein helpu trwy gydol y tymor ac i'n haelodau Ymddiriedolaeth Natur Gogledd Cymru sy'n ariannu'r prosiect.

Llif byw gweilch y pysgod

Nyth y Brenig

Am yth y Brenig

The osprey, a majestic and magnificent bird driven to extinction in Wales but now is making a comeback due to the efforts of conservation projects like the Brenig Osprey Project, writes Sarah Callon, North Wales Wildlife Trust’s BOP Project Officer.

 

The Brenig Osprey Project was started in 2013, a partnership project between North Wales Wildlife Trust and Dwr Cymru Welsh Water, at the water company’s visitor attraction Llyn Brenig.  Five nests were erected as ospreys had been previously spotted in the area.  In 2015 one of the nests was chosen by CU2 “Jimmy”.    

In 2017 a pair, female Blue 24 and male HR7, visited the Brenig nest.  (Blue 24 hatched at Rutland Water in 2010, granddaughter to White 03(97) a male osprey who was translocated to Rutland Water in 1997).  To everyone’s delight in 2018 the first chick at Llyn Brenig was hatched; Blue Z9 Luned.  Blue 24 and HR7 hatched one chick, KA5 Roli, in 2019 and another, Blue KC5 Dwynwen, in 2020.  Sadly Blue 24 and HR7 did not return from migration in the spring of 2021.

2021 saw two new ospreys take over the Brenig nest; female Blue LM6 hatched Menteith, Stirling in 2018 and male Blue LJ2 hatched in South Argyll in 2018.  Everything was going to plan for this new breeding pair and on the 30th April 2021 LM6 laid her first egg.

That evening, however, in devastating and dramatic circumstances, the nest pole was illegally felled with a chainsaw.  A terrible wildlife crime had been committed and the newly laid egg was lost.

A temporary replacement nest was put up in the hope that the pair would lay more eggs but they did not.   A tremendous public reaction of support and donations meant that 24-hour security could be put in place to prevent this happening again.  LM6 and LJ2 did however stay around the area and set off for migration.  During that winter BT Openreach donated and installed a new nest pole, LM6 and LJ2 returned to the new Llyn Brenig nest in the spring of 2022, much to the project’s relief.

The 2022 season was a most successful season, especially after the devastation of the previous year.  Two chicks were successfully raised by LM6 and LJ2 to migration; Blue X6 Olwen and Blue KA9 Gelert.  We hope to see them return to the area in 2024 as two-year olds. 

2023 was also successful season as again two chicks were raised to migration; Blue 7B5 Dilys, hatched 27th May and last seen at Llyn Brenig 30th August.  Also, Blue 7B6 Mari, hatched 29th May and last seen at Llyn Brenig 26th August.

We are excited to see what 2024 will bring!

Llinell Amser Gweilch y Pysgod 2024

Llinell Amser Gweilch y Pysgod 2024

 🦅 Mawrth 31ain, LJ2 dychwelyd i'r Brenig

🦅 1af Ebrill, Blue372 (benyw) a welwyd gyntaf o amgylch Brenig fel tresmaswr, cafodd ei yrru i ffwrdd gan LJ2

🦅Canol Ebrill, LJ2 a Blue372 bellach yn bondio. Glas416 (gwrywaidd) hefyd yn ymwthio o amgylch Brenig.

🥚Ebrill 23ain, dodwy wy 1af

🥚🥚Ebrill 26ain, dodwy wy 2

🥚🥚🥚Ebrill 29ain, dodwy 3ydd wy

🦅 10fed Mai, Blue 432 wedi ymwthio i'r nyth.

🐣 Mehefin 2il, cyw 1af yn deor

🐣🐣 Mehefin 4ydd, 2il deor cyw

🟦 🟦 Gorffennaf 8fed cywion wedi eu modrwyo.  Cyw 8B9 (tybio mai benyw ydyw).  Cyw 8B8 (dyn tybiedig).

🐣 Gorffennaf 18fed, Cywion wedi eu henwi, Emrys (8B8) a Bethan (8B9)

🦅 27 Gorffennaf 8B9 (Bethan) wedi magu

🦅 28ain Gorffennaf 8B8 (Emrys) wedi magu

🦅4ydd Medi, 372 a welwyd ddiwethaf ar nyth Brenig

🦅4ydd Medi, 8B8 a welwyd ddiwethaf ar nyth Brenig

🦅6ed o Fedi, 8B9 a welwyd ddiwethaf ar nyth Brenig

🦅6ed o Fedi, LJ2 a welwyd ddiwethaf ar nyth Brenig

Llinell Amser Gweilch y Pysgod 2023

Fideo crynhoi'r tymor https://www.youtube.com/watch?v=QYsDvYUuFQI&list=PLDfZStW-_stqXZSLROpko…

🦅Mawrth 31ain, LJ2 dychwelyd i'r Brenig

🦅Ebrill 4ydd, LM6 dychwelyd i'r Brenig

  🥚Ebrill 20fed, dodwy'r ŵy cyntaf

🥚🥚Ebrill 23ain, dodwy'r 2il ŵy 

🥚🥚🥚Ebrill 26ain. dodwy'r 3ydd ŵy

🐣 27ain o Fai, cyw 1af yn deor

🐣🐣29ain o Fai, 2il gyw yn deor

🐣🐣🐣Mehefin 1af, 3ydd cyw yn deor

🐣🐣3ydd Mehefin, Bu farw 1 cyw

🟦 🟦 Gorffennaf 7fed cywion wedi eu modrwyo.  Cyw 7B5 (tybio mai benyw ydyw).  Cyw 7B6 (tybio mai benyw ydyw).

🐣 Gorffennaf 17eg Cywion wedi'u henwi, 7B5 Dilys, 7B6 Mari.

🦅 Gorffennaf 23ain 7B6 Mari Dianc y nyth

🦅 Gorffennaf 23ain 7B5 Mari Dianc y nyth

🦅26ain o Awst,  gwelwyd ddiwethaf ar nyth y Brenig

🦅26ain o Awst,  gwelwyd ddiwethaf ar nyth y Brenig

🦅3oain o Awst,  gwelwyd ddiwethaf ar nyth y Brenig

🦅30ain o Awst, 7B5  gwelwyd ddiwethaf ar nyth y Brenig

Llinell Amser Gweilch y Pysgod 2022

 🦅6ed o Ebrill, LJ2 dychwelyd i'r Brenig

🦅 10fed o Ebrill, LM6 dychwelyd i'r Brenigcyntaf

🥚🥚Ebrill 28ain, dodwy'r 2il ŵy 

🥚🥚🥚1af o Fai, dodwy'r 3ydd ŵy

🐣 Mehefin 1af, cyw 1af yn deor

🐣🐣Mehefin 2il, 2il gyw yn deor

🐣🐣🐣Mehefin 5ed, 3ydd cyw yn deor

🐣🐣Mehefin 5ed, Bu farw 1 cyw

🟦 🟦Gorffennaf 4ydd cywion wedi eu modrwyo. Cyw x6 (tybio mai benyw ydyw) Cyw KA9 (tybio mai gwryw ydyw)

🐣Gorffennaf 7fed Cywion wedi'u henwi, X6 Olwen, KA9 Gelert

🟦 Gorffennaf 8fed, LM6 colli ei modrwy

🦅 Gorffennaf 26ain X6 (Olwen) Dianc y nyth

🦅 Gorphenaf 28ain KA9 (Gelert) Dianc y nyth

🦅Awst 27ain, KA9 lgwelwyd ddiwethaf ar nyth y Brenig

🦅30ain o Awst, x6 gwelwyd ddiwethaf ar nyth y Brenig

🦅30ain o Awst LM6 gwelwyd ddiwethaf ar nyth y Brenig

🦅Medi 7fed, LJ2 gwelwyd ddiwethaf ar nyth y Brenig

Gwneud rhodd

Mae eich rhodd yn ein helpu i greu amgylchedd sy'n gyfoethog mewn bywyd gwyllt, sy'n cael ei werthfawrogi gan bawb.
£
An Osprey, a large bird of prey with white body and dark brown wings on it's nest. It's wings are raised forwards and above it's head as if it is about to take off in flight.

Osprey on nest © Andy Bell NWWT

Archebwch y Cuddfan

Archebwch Cuddfan Gweilch y Pysgod Brenig

Yn ystod y tymor bridio, gallwch archebu cuddfan gweilch y pysgod a chael golygfeydd anhygoel o’r adar o amgylch eu platfform nythu. Mae ganddi wydr unffordd, snŵd, gimbals a hyd yn oed seddi cyfforddus.

Mae cefnogwyr YNGC hefyd yn cael gostyngiad.

Book now
Lookout nest

NWWT

Gwirfoddoli

Rydym angen eich help!  Rydym angen gwirfoddolwyr i dymor 2024 Gweilch y pysgod yn ein Gwylfa, ein cuddfan a’n Canolfan Ymwelwyr yn Llyn Brenig ac hefyd ar-lein  fel rhan o Wylio Gweilch y pysgod.

I gael gwybod mwy am y cyfleoedd yma neu i wneud cais e-bostiwch.

Sarah.Callon@northwaleswildlifetrust.org.uk

Bod yn wirfoddolwr
A large lake surrounded by moorland, mainly brown with dried up heather, but some green grasses in the foreground and fields to the left. A small track and fence line separates the  fields from the reserve. On the far side of the lake hills rise to enclose the area, with a shadow cast over them by immense fluffy clouds. Above them the sky is a deep blue, and the sun is illuminating the cloud edge so it glows bright white.

Llyn Brenig landscape © NWWT

Digwyddiadau

Beth am ymweld â ni ar lannau Llyn Brenig  neu am dro drwy ein gwarchodfa natur fwya, Gors Maen Llwyd, ar lan ogleddol y llyn. Yn gyforiog o fywyd gwyllt, mae’r rhostir grug ucheldirol trawiadol yma’n teimlo’n wirioneddol wyllt. 

Digwyddiadau

Mae Cynllun Cadwraeth Gweilch y Pysgod y Brenig yn nodi'r mesurau cadwraeth sydd eu hangen i warchod y gweilch sy'n magu ar y safle. Yr awdur yw Dr Tim Mackrill o Sefydliad Bywyd Gwyllt Roy Dennis ar ran Ymddiriedolaeth Natur Gogledd Cymru mewn cydweithrediad â Dŵr Cymru.