Team INNS

Mae rhywogaethau anfrodorol goresgynnol (rhywogaethau goresgynnol) yn cael eu cyflwyno gan bobl, boed hynny'n fwriadol neu'n anfwriadol, y tu hwnt i'w hystod naturiol. Yn cael ei gydnabod fel un o’r pum prif ffactor sy’n sbarduno colli bioamrywiaeth yn fyd-eang, mae eu hymlediad yn bygwth goroesiad ein rhywogaethau brodorol, a gall achosi niwed i’n hamgylchedd, ein heconomi, ein hiechyd a’n ffordd o fyw.

Rydym yn byw drwy argyfwng colli byd natur. Mae Cymru yn un o’r gwledydd sydd wedi colli’r gyfran fwyaf o’i byd natur yn y byd, ac mae llawer o’n bywyd gwyllt brodorol ni yn cael anhawster ar hyn o bryd (gydag un o bob saith rhywogaeth yn wynebu difodiant a mwy na 40% yn dirywio).

Ni allwn danamcangyfrif y bygythiad y mae INNS yn ei achosi i wydnwch ecosystemau.

Mae INNS yn fygythiad oherwydd:

• Ysglyfaethu ar rywogaethau brodorol 
• Cystadlu â rhywogaethau brodorol am adnoddau fel lle, golau, dŵr
• Cario clefydau newydd 
• Croesi, dyma lle mae rhywogaeth oresgynnol yn bridio gyda rhywogaethau brodorol cysylltiedig ac yn newid eu 'cymeriad genetig'

Mae INNS hefyd yn creu effeithiau economaidd, gan effeithio ar adeiladau, cynhyrchiant amaethyddol a choedwigaeth, gan niweidio cyflwr cnydau a phridd. Amcangyfrifir eu bod yn costio £125 miliwn y flwyddyn i Gymru, cost sy'n debygol o fod yn cynyddu.

Yma yn Ymddiriedolaeth Natur Gogledd Cymru, rydym yn gwneud ymdrech ar y cyd i ddiogelu byd natur rhag INNS (a chyflawni 30 erbyn 30 i gynorthwyo byd natur i adfer). Ond mae angen eich help chi arnom! Dyma ychydig o ffyrdd y gallwch helpu i fynd i'r afael â rhywogaethau goresgynnol: 

Dod yn wyddonydd dinasyddion drwy ddod o hyd i rywogaethau goresgynnol a'u cofnodi.  Mae gwybodaeth am rywogaethau gyda rhybudd ar hyn o bryd a sut i'w hadrodd yma. 

Mae ymdrech ar y cyd yn Ymddiriedolaeth Natur Gogledd Cymru i leihau effaith INNS ar yr amgylchedd naturiol. Mae hyn yn cynnwys nifer o brosiectau sy'n canolbwyntio ar wahanol ddulliau a gwahanol rannau o Ogledd Cymru a thu hwnt. Cewch ragor o wybodaeth isod.