Am Hyrwyddwyr Achub Cefnforoedd
Dechreuodd Hyrwyddwyr Achub Cefnfor ym mis Ebrill 2022 – gyda’r nod o roi cyfle i bobl ifanc Ynys Môn, 11-16 oed, wneud y canlynol:
• Dysgu sut i snorcelu ac archwilio byd tanddwr ein harfordir yn ddiogel
• Archwilio’r arfordir a'r môr, gan ddysgu sut i adnabod rhywogaethau
• Datblygu sgiliau cadwraeth forol ymarferol
• Chwarae rôl weithredol yn ein prosiect Morwellt: Achub Cefnfor
• Dysgu sut i gyfathrebu negeseuon cadwraeth allweddol i gymunedau lleol
Mae'r rhaglen yn rhedeg am flwyddyn ac rydym bellach wedi cael dwy garfan lwyddiannus o Hyrwyddwyr Achub Cefnfor. Unwaith y bydd y bobl ifanc yn gorffen y rhaglen, cânt eu cefnogi gyda'u taith ymlaen gydag Ymddiriedolaeth Natur Gogledd Cymru fel y gallant barhau i ddysgu a datblygu fel cadwraethwyr ifanc.
Uchafbwyntiau 2023/24 Hyrwyddwyr Achub Cefnfor
Fe wnaethom adeiladu ar lwyddiannau'r flwyddyn gyntaf o redeg y cyfle hwn a gweld y rhaglen yn mynd o nerth i nerth. O ddatblygu sgiliau snorcelu ymhellach i sefydlu rhaglen Fentor i gyd-fynd â’r Hyrwyddwyr, dyma rai o’r uchafbwyntiau:
Adeiladu tîm
Er mwyn creu grŵp gwych o bobl ifanc cydlynol, fe wnaethom lawer o weithgareddau adeiladu tîm ar ddechrau’r rhaglen. Cafodd y 12 Hyrwyddwr gymorth a chefnogaeth gan y 4 Mentor yn ogystal â’n staff.
Dysgu snorcelu
Mae gennym dri Advanced Snorkel Instructors cymwysedig ar ein tîm staff felly rydym wedi gallu darparu hyfforddiant snorcelu o ansawdd uchel i'n pobl ifanc.
Cwblhaodd y Mentoriaid eu cymhwyster Snorkel Diver eleni a chyflwynwyd yr Hyrwyddwyr i snorcelu yn gyntaf gyda sesiwn pwll ac yna gyda sesiynau môr dilynol, gan ddatblygu eu gwybodaeth a’u set sgiliau fel eu bod yn snorcelwyr diogel cymwys sy’n gallu defnyddio eu sgiliau i gymryd rhan mewn morwellt cadwraeth.
Pob Dim Morwellt!
Dysgodd y grŵp bopeth am forwellt - beth ydyw, pam ei fod yn bwysig a'n gwaith i'w adfer trwy brosiect Achub Morwellt Cefnfor.
Buont yn helpu gyda chasglu hadau ym Mhorthdinllaen yn ystod eu Gwersyll Haf Morwellt, wedi dysgu popeth am yr Ap Seagrass Spotter a sut i gofnodi eu gweld ohono, ac maent wedi dysgu sut i fonitro ein safleoedd adfer yn ogystal â helpu i blannu’r hadau y maent wedi’u helpu i gasglu.
Yn ogystal â hyn, mae’r grŵp wedi magu hyder fel eu bod wedi bod yn rhannu eu gwybodaeth am y pwnc gyda’r cyhoedd ar sawl achlysur – gan gynnwys yng Nghyfarfod Cyffredinol Blynyddol YNGC a’n Plast Off! Glanhau'r Traeth 2024.
Cerdded yr ail filltir...
Mae wedi bod yn flwyddyn eithriadol gyda phobl ifanc rhagorol sydd wedi dod yn unigolion hyderus a chynrychiolwyr rhagorol o Ymddiriedolaeth Natur Gogledd Cymru a rhaglen Hyrwyddwyr Achub Cefnfor.
Rydym wedi cael pobl ifanc yn ymgysylltu â gwleidyddion yn ein gwaith drwy gael trafodaethau gyda’r Gweinidog dros Newid Hinsawdd, Julie James AS, a Rhun ap Iorwerth AS Ynys Môn.
Mae’r Mentoriaid ar gyfer Hyrwyddwyr Achub Cefnfor wedi bod yn gynorthwywyr gwirfoddol gwych ar gyfer y rhaglen ac wedi ennill Gwobr Grŵp Gwirfoddolwyr y Flwyddyn YNGC hyd yn oed!
Uchafbwyntiau 2022/23 Hyrwyddwyr Achub Cefnfor
Roedd blwyddyn gyntaf rhedeg y cyfle hwn i bobl ifanc Ynys Môn yn gorwynt o weithgarwch, o snorcelu i ymddangosiadau teledu! Dyma rai o uchafbwyntiau’r flwyddyn honno:
Darpar Gadwraethwyr Morol Ifanc!
Roedd y pobl ifanc yn chwarae eu rhan mewn cadwraeth morwellt. Dros yr haf, roedden nhw ddysgu beth yw morwellt, pam ei fod yn bwysig, ac roedden nhw’n cymryd rhan mewn casglu hadau ar ddôl morwellt iach a fydd yn helpu gyda phrosiectau adfer morwellt.
Yn ystod Chwefror 2023, roedden nhw yn helpu i blannu hadau morwellt ym Mhen Llŷn a hyd yn oed wedi chwarae rhan flaenllaw yn y bennod "Let It Grow" o Blue Peter ym mis Mawrth lle roedden nhw yn egluro sut i blannu morwellt mewn bagiau hesian.
Roedd derbyn bathodyn gwyrdd Blue Peter i’r Ymddiriedolaeth a’n holl Hyrwyddwyr Achub Cefnfor yn teimlo fel ffordd wych o nodi ein pen-blwydd yn 60 oed!
Dysgu Snorcelu
Rhoddodd yr RNLI sgwrs ddefnyddiol ar ddiogelwch môr i’r grŵp i’w addysgu am sut i archwilio’r môr a’r arfordir yn ddiogel. Wedyn cafodd y bobl ifanc gyflwyniad i snorcelu mewn pwll nofio i ddysgu'r pethau sylfaenol, ac ers hynny, maen nhw wedi cael llawer o gyfleoedd i fynd i'r môr i roi eu sgiliau snorcelu ar waith.
Gwyddoniaeth y Dinesydd
Roedd y grŵp dysgu sut gallant gyfrannu’n werthfawr at brosiectau Gwyddoniaeth y Dinesydd ac wedi cymryd rhan mewn Helfa Plisg Wyau, Helfa Peledi, Chwilio’r Traeth a Gwylio’r Môr yn ogystal â dysgu sut i ddefnyddio’r ap Seagrass Spotter.
Rhannu eu gwybodaeth a'u profiadau
Roedd y pobl ifanc mynd o gwmpas y lle i wahanol ddigwyddiadau i siarad â phobl am yr hyn roedden nhw wedi bod yn ei wneud fel Hyrwyddwyr Achub Cefnfor a lledaenu ymwybyddiaeth o bwysigrwydd morwellt a chadwraeth forol yn gyffredinol, gan gynnwys cymryd rhan weithredol yn ein traeth mawr blynyddol glan - Plast Off! ym mis Ionawr 2023.