Corsydd Calon Môn

Mae’r ddaeareg gymhleth o galchfaen a thywodfaen garw yn nwyrain Ynys Môn yn gartref i gynefin ffen, math prin o wlybdir sy’n cael ei fwydo gan haenau o ddŵr o dan y ddaear. Mae’r cynefinoedd arbennig hyn yn gartref i rywogaethau arbennig fel y tegeirian pryf, tegeirian y gors culddail, mursen y de a’r ele feddyginiaethol.            

Roedd llawer o’r cynefin ffen gwyllt hwn a’i holl fywyd gwyllt ar Ynys Môn ar un adeg ond mae llawer ohono wedi’i golli ac mae’r hyn sydd ar ôl yn ddarniog ac yn agored i lygredd o sawl ffynhonnell. 

I helpu gyda goroesiad tymor hir y corsydd hyn, mae’r prosiect Tirwedd Fyw yn mynd i weithredu yn y dirwedd ehangach gyda pherchnogion tir i wella’r cyswllt rhwng safleoedd, cynnig cyfleoedd newydd i fywyd gwyllt a lleihau’r llygredd sy’n llifo i mewn i’r corsydd.